Thùy thái dương là một trong 4 thùy lớn của não bộ. Động kinh thùy thái dương là hiện tượng một nhóm tế bào thần kinh nằm trong khu vực này phóng điện bất thường và quá mức gây ra nhiều thay đổi về vận động, ý thức, cảm giác và lâu dài sẽ ảnh hưởng đến tư duy, trí nhớ, cảm xúc… của người bệnh. Đây cũng là dạng động kinh cục bộ phổ biến nhất.
Động kinh thùy thái dương xuất hiện từ nguyên nhân nào?
Động kinh thùy thái dương thường xảy ra do có sự tổn thương các tế bào thần kinh tại thùy não này, chẳng hạn như: chấn thương vùng đầu, viêm màng não, bị ngạt khi sinh, u não, di tật não bẩm sinh, sốt cao co giật nhiều lần… Khoảng 2/3 số bệnh nhân động kinh thùy thái dương đã có những cơn sốt cao co giật khi còn nhỏ.
Vị trí xảy ra cơn động kinh thùy thái dương
Dấu hiệu nhận biết của thể động kinh thùy thái dương là gì?
Thùy thái dương là vùng não có vai trò quan trọng đối với yếu tố liên quan đến những cảm giác, cảm xúc tâm lý và việc lưu giữ ký ức. Chính vì vậy cơn động kinh thùy thái dương có thể gây ra nhiều những bất thường liên quan đến những yếu tố này. Cơn động kinh có thể chỉ xảy ra ở một vùng nhỏ của thùy thái dương được gọi là cơn động kinh cục bộ đơn giản. Do có nhiều biểu hiện rất đặc biệt nên đã rất nhiều người lầm tưởng rằng nó có liên quan tới yếu tố tâm linh.
Cụ thể về những dấu hiệu của bệnh động kinh thùy thái dương là những ảo giác, cảm xúc, âm thanh, mùi vị lạ:
– Cảm giác tê buồn hay căng nặng ở vùng thượng vị của dạ dày
– Nghe thấy những âm thanh lạ, giọng nói lạ, hay đơn giản chỉ là tiếng ù ù ở trong tai
– Cảm nhận có vị lạ như kim loại ở trong miệng
– Có những cảm giác rất mạnh: hoặc là phấn kích, hoặc là sợ hãi, lo âu quá mức
– Đột nhiên nhớ lại những cảm xúc, kỷ niệm trong quá khứ
– Xuất hiện những hình ảnh lạ trước mắt. Nhiều người bệnh còn cho biết những vật hay người mà họ nhìn thấy như thay đổi hình dạng, khoảng cách trước mắt hay nhìn thấy cơ thể mình từ bên ngoài.
– Cảm giác “deja vu”: Cảm giác rất thân thuộc với một khung cảnh, giống như người bệnh đã từng ở nơi này trong khi họ chưa từng tới đó bao giờ.
Cơn động kinh cục bộ đơn giản có thể lan rộng ra các phần khác của thùy thái dương trở thành là cơn động kinh cục bộ phức tạp. Lúc này người bệnh có thể gặp phải rất nhiều các triệu chứng khác:
– Tê hoặc ngứa ran người, cảm giác như có kiến bò trên cơ thể.
– Rối loạn hệ thần kinh thực vật: Đau bụng, buồn nôn, vã mồi hôi, mặt đỏ bừng, giãn đồng tử, nhịp tim nhanh
– Rối loạn vận động như: Co thắt cơ ở một vị trí nào đó trên cơ thể như cơ mặt, tay, chân; Giật ở môi, nhai khi trong miệng không có đồ ăn, nuốt nước bọt rất nhiều; Mắt trợn, đầu cúi, ngửa hoặc nghiêng sang một bên mà không thể kiểm soát được; Làm những công việc lặp đi lặp lại nhiều lần, chẳng hạn như chọn quần áo
– Giảm trí nhớ một phần hoặc hoàn toàn, đây cũng là hệ quả rất thường gặp ở thể động kinh này
– Cơn co giật, co cứng toàn thân ít khi xảy ra ở những người chỉ có đơn thuần động kinh thùy thái dương.
Động kinh thùy thái dương gây suy giảm trí nhớ ở người bệnh
Động kinh thùy thái dương nếu không được điều trị tốt có thể gây ảnh hưởng đến vùng trí nhớ. Hay gọi điện cho chúng tôi hoặc Zalo qua số 0962.620.043 để được tư vấn về Tpcn Cốm Egaruta giúp hỗ trợ làm giảm tần suất, mức độ các cơn co giật, động kinh và bảo vệ não bộ của bạn.
Làm sao để chẩn đoán động kinh thùy thái dương?
Bác sĩ sẽ chẩn đoán dựa trên các triệu chứng mà bệnh nhân hoặc người nhà mô tả. Bên cạnh đó thì các xét nghiệm cũng đóng vai trò rất quan trọng:
– Chụp cắt lớp vi tính (CT Scan) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) sọ não: cho phép xác định vị trí, mức độ, nguyên nhân vùng não bị tổn thương như u não, bất thường về mạch máu não…
– Điện não đồ (EEG): Đây là phương pháp giúp xác định hoạt động hoạt động của điện não. Xem xét, đánh giá hình ảnh của điện não đồ có thể cho chúng ta biết được vị trí và dạng động kinh.
Động kinh thùy thái dương điều trị như thế nào?
Điều trị dùng thuốc kháng động kinh
Nếu các cơn động kinh ở thùy thái dương không được kiểm soát thì người bệnh sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều về tình cảm, cảm xúc và trí nhớ cũng sẽ bị giảm đi rất nhiều. Khoảng 70% người bệnh sẽ đáp ứng tốt với thuốc điều trị nhưng sẽ phải duy trì sử dụng thuốc cả đời. Việc sử dụng thuốc cần thực hiện theo chỉ dẫn của bác sĩ, bởi đôi khi dùng thuốc liều cao kéo dài sẽ khiến người bệnh gặp phải một số tác dụng phụ như mệt mỏi, chóng mặt, tăng cân…
Điều trị động kinh bằng phẫu thuật
Nếu cơn động kinh thùy thái dương không thể kiểm soát được thông qua việc dùng thuốc, bác sĩ sẽ có thể cân nhắc lựa chọn phương pháp khác như phẫu thuật cắt bỏ vùng não bộ bị tổn thương hoặc làm giảm đáng kể số lượng các cơn động kinh. Trước khi phẫu thuật, bạn cần được kiểm tra sức khỏe toàn diện, quét MRI não, theo dõi các cơn động kinh qua thiết bị điện tâm đồ EEG.
Tuy nhiên như với bất kỳ loại can thiệp ngoại khoa nào, phẫu thuật động kinh cũng mang lại không ít rủi ro cho người bệnh. Hầu hết mọi người đều cần phải dùng thuốc để đảm bảo rằng co giật không tái diễn.
Một số phương pháp điều trị động kinh khác
– Kích thích dây thần kinh phế vị: Một thiết bị được cấy vào ngực dưới xương đòn và dây điện từ kích thích được gắn vào dây thần kinh phế vị ở cổ. Thiết bị này sẽ hoạt động theo một chương trình được lập trình sẵn và có thể được kích hoạt bằng một nam châm.
– Kích thích não sâu: liên quan đến việc tác động vào một phần của não, vùng đồi thị. Hiện phương pháp điều trị này vẫn chưa được FDA phê chuẩn để điều trị các cơn động kinh và còn đang trong giai đoạn nghiên cứu đánh giá.
Những điều cần lưu ý khi mắc bệnh động kinh thùy thái dương
Bởi chính cơn co giật xuất hiện rất bất ngờ nên bạn có thể sẽ gặp phải nguy hiểm, hãy lưu ý và tránh những hoạt động sau:
– Bể bơi: Nếu muốn đi bơi, bạn không nên đi một mình và chắc chắn là phải mặc thêm áo bảo hộ để phòng bị đuối nước
– Tắm: Không nên tắm trong bồn, bởi nó cũng tiềm ẩn nguy cơ bị đuối nước, thay vào đó là bạn nên tắm bằng vòi sen
– Làm việc trên cao: Thực sự nguy hiểm nếu bạn bị ngã từ trên cao xuống, nên tránh đứng hoặc làm việc trên cao dù cách mặt đấy có vài mét.
– Lái xe hay vận hành máy móc: Không nên tự mình lái xe, bởi bạn có thể gặp tai nạn giao thông nếu cơn co giật xảy ra.
Với phụ nữ đang dùng thuốc chống động kinh vẫn có thể mang thai khỏe mạnh bình thường, điều quan trọng là cần có kế hoạch từ trước đó. Một số thuốc như Depakine có thể làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh nên bạn sẽ cần thay thế thuốc khác an toàn hơn. Hãy uống bổ sung acid folic hàng ngày trước khi mang thai để giúp ngăn ngừa dị tật bẩm sinh liên quan đến thuốc.
Ds.Cao Ngọc Hải
Nguồn:
http://emedicine.medscape.com/article/1184509-clinical
http://www.epilepsy.com/learn/types-epilepsy-syndromes/temporal-lobe-epilepsy
http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/temporal-lobe-seizure/basics/symptoms/con-20022892
http://www.webmd.com/epilepsy/understanding-temporal-lobe-seizure-symptoms
https://en.wikipedia.org/wiki/Temporal_lobe_epilepsy#Treatments
……………………………….
