Rối loạn tic và mối liên hệ với hội chứng tourette

Rối loạn tic và hội chứng tourette đều là những rối loạn vận động và/hoặc rối loạn phát âm không chủ đích, lặp đi lặp lại nhiều lần, khó có thể kiểm soát, chẳng hạn như nháy mắt, chun mũi, nhún vai, giật cơ cổ, tặc lưỡi, ho hắng giọng,… Tuy nhiên mức độ, tần suất, vị trí xuất hiện sẽ khác nhau tùy từng dạng bệnh. Vậy rối loạn tic và hội chứng tourette có mối liên hệ như thế nào?

Mối liên hệ giữa rối loạn tic và hội chứng tourette

Rối loạn tic là những cử động, phát âm không chủ đích, lặp lại nhiều lần và khó có thể kiểm soát. Biểu hiện của trẻ rối loạn tic được chia thành 2 dạng chính:

– Tic vận động (chiếm 80%): Ở mức độ đơn giản, các biểu hiện thường chỉ liên quan đến các nhóm cơ mặt, cơ cổ như nháy mắt, nhăn mặt, nhún vai, chun mũi, lắc đầu, giật cơ hàm, giật cơ cổ,… nặng hơn trẻ có thể lặp lại các hành động theo một thứ tự như cắn môi,  vươn ra chạm vào cái gì đó, đá chân liên tục hoặc bắt chước người khác.

– Tic âm thanh (chiếm 20%): Các biểu hiện đơn giản thường chỉ liên quan đến những âm thanh tạo ra khi không khí di chuyển qua mũi hoặc miệng như tiếng sủa, tiếng ré, rít lên, khụt khịt mũi, ho hắng giọng,… Ở mức độ nặng hơn, trẻ thường nói những câu từ không lưu loát và khác thường về nhịp điệu, lặp đi lặp lại từ vô nghĩa, nhại lại lời người khác hoặc thậm chí là nói tục, chửi bậy,…

Biểu hiện rối loạn tic vận động điển hình gồm nháy mắt, nhếch mép,…

Một số biểu hiện tic xảy ra chậm, kéo dài, trong khi số khác lại xuất hiện nhanh chóng, ngắn gọn. Trước khi một tic xuất hiện, trẻ thường cảm thấy căng thẳng và buộc phải thực hiện cử động hoặc âm thanh đó để giải tỏa cảm xúc khó chịu. Theo thời gian, các biểu hiện tic ở trẻ có thể tiến triển nặng hơn hoặc chuyển đổi từ tic vận động sang tic âm thanh hay ngược lại.

Và khi trẻ xuất hiện đồng thời cả tic vận động và tic âm thanh trong hơn 1 năm thì được chẩn đoán là hội chứng tourette. Đây là một tình trạng nghiêm trọng, phức tạp thường kết hợp với nhiều rối loạn hành vi khác như lo âu, trầm cảm, rối loạn ám ảnh cưỡng chế,… và khó điều trị hơn nhiều so với rối loạn tic. Hội chứng Tourette có thể thay đổi, nặng nhất ở tuổi dậy thì và giảm dần khi trẻ trưởng thành, nhưng có đến 1/3 số trẻ có triệu chứng Tourette đến suốt cuộc đời.

Có phải tất cả các rối loạn tic đều tiến triển thành hội chứng tourette?

Không phải trẻ nào mắc chứng rối loạn tic đều sẽ trở thành hội chứng tourette, trong thực tế tỉ lệ này là rất thấp. Đa phần trẻ chỉ ở dạng rối loạn tic tạm thời, hoặc tic đơn giản, có thể tự khỏi mà không cần điều trị, một số trường hợp xuất hiện nhiều biểu hiện tic cùng lúc hoặc các biểu hiện trở nên trầm trọng, phức tạp hơn. Bởi vậy, cha mẹ cần thận trọng trong nhận định, chớ nhầm lẫn rối loạn tic với hội chứng tourette gây ảnh hưởng đến quá trình điều trị và cải thiện bệnh của trẻ.

Mặc dù không phải trẻ rối loạn tic nào cũng tiến triển thành hội chứng tourette, nhưng nguy cơ này sẽ cao hơn nếu cha mẹ không có những biện pháp can thiệp thích hợp. Bởi vậy, nếu con bạn không may mắc phải chứng bệnh này, hãy gọi điện thoại/liên lạc qua zalo số 0962.620.043 để được hỗ trợ tư vấn giải pháp trị an toàn, hiệu quả nhất!

Có cần điều trị rối loạn tic và hội chứng tourette không?

Hầu hết các trường hợp rối loạn tic chỉ mang tính chất tạm thời và không cần điều trị nếu mới chỉ xảy ra dưới 1 năm, nhưng nếu các triệu chứng tic vận động hoặc âm thanh đã kéo dài, chuyển biến nghiêm trọng, ảnh hưởng nhiều tới cuộc sống và học tập của trẻ, hoặc rối loạn tic đã tiến triển thành hội chứng tourette thì nhất định phải điều trị. Các phương pháp phổ biến nhất hiện nay bao gồm:

Liệu pháp “Đảo ngược thói quen”

Đây là lựa chọn ưu tiên trong điều trị rối loạn tic, hội chứng tourette bởi tính an toàn và hiệu quả đạt được có thể lên tới 64 – 100%. Các chuyên gia sẽ yêu cầu trẻ đứng trước gương và thực hiện hành động thay thế khi một tic xảy ra trong khoảng 30 phút, 1 – 2 lần/ngày.

Ví dụ: Trẻ được yêu cầu cười khi biểu hiện tic là nhếch mép hoặc hát một câu hát thay cho tic là tặc lưỡi. Lưu ý, tại một thời điểm chỉ nên cho trẻ luyện tập thay thế một tic bất kỳ, đồng thời kết hợp với các bài tập thư giãn, đào tạo nhận thức để tăng hiệu quả kiểm soát hành vi.

Sử dụng thuốc tây

Với trường hợp rối loạn tic, hội chứng tourette nặng, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc tây điều trị nhằm tác động tới các chất dẫn truyền thần kinh để nhanh chóng giảm triệu chứng. Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp trẻ đáp ứng kém với thuốc, chưa kể đến những tác dụng không mong muốn gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Bởi vậy cha mẹ cần tuân thủ cho trẻ dùng thuốc theo đúng chỉ định, không tự ý thay đổi liều lượng hoặc ngưng bỏ thuốc. Đồng thời thông báo ngay với bác sĩ nếu trẻ gặp tác dụng phụ của thuốc để được hiệu chỉnh liều phù hợp.

Thuốc tây thường được sử dụng với rối loạn tic và hội chứng tourette

Sản phẩm thảo dược hỗ trợ trị rối loạn Tic

Hiện nay, việc sử dụng thảo dược tự nhiên đang là hướng đi mới trong điều trị rối loạn tic bởi tính an toàn và hiệu quả cao. Bằng chứng khoa học cho thấy, căn nguyên gây ra rối loạn tic, hội chứng tourette ở trẻ thường là do sự mất cân bằng chất dẫn truyền thần kinh dopamiin trong vỏ não. Trong khi đó, một số hoạt chất chiết xuất từ thảo dược Câu đằng, An tức hương lại có tác dụng gián tiếp làm giảm nồng độ dopamiin nội sinh, nhờ đó duy trì, ổn định lượng dopamiin trong não bộ, giúp cải thiện các triệu chứng rối loạn vận động, ngôn ngữ mà trẻ hay gặp phải.

Thực tế chứng minh, có rất nhiều trẻ bị rối loạn tic, hội chứng tourette nay đã khỏi bệnh nhờ kiên trì sử dụng sản phẩm chứa các thảo dược này, hiện đang được bán rộng rãi với tên gọi cốm Egaruta. Cùng lắng nghe chia sẻ của phụ huynh các bé tại đây để hiểu rõ hơn về lợi ích của cốm Egaruta với trẻ rối loạn tic, hội chứng tourette:

Bí kíp giúp giảm chứng rối loạn tic, hội chứng tourette hiệu quả

Cha mẹ có thể quan tâm:

Trẻ rối loạn tic (giật máy cơ) nên và không nên ăn gì?

Hội chứng tic có nguy hiểm không? Ảnh hưởng như thế nào với sức khỏe của trẻ?

Với những thông tin trong bài viết trên, hi vọng các bậc phụ huynh đã hiểu rõ hơn về rối loạn tic và hội chứng tourette, từ đó dễ dàng nhận định tình trạng của con và sớm có hướng can thiệp, điều trị thích hợp, tránh mọi rủi ro có thể xảy ra.

Dược sỹ An Chu

Đại học Y Dược Thái Nguyên

Chuyên tư vấn về sức khỏe bệnh thần kinh, tâm bệnh

Nguồn tham khảo:

https://www.texaschildrens.org/blog/tics-and-tourette-syndrome-101