Cho đến nay, điện não đồ (EEG) vẫn là công cụ quan trọng nhất đối với các y bác sĩ trong việc chẩn đoán phân biệt, theo dõi sự tiến triển bệnh và mức độ đáp ứng của thuốc trong điều trị. Vậy điện não đồ là gì và cách thực hiện như thế nào? Cùng tìm hiểu ngay tại bài viết sau.
Điện não đồ là gì?
Điện não đồ là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh nhằm ghi lại hoạt động điện của não bộ thông qua các điện cực gắn ở da đầu, bề mặt vỏ não hoặc bên trong chất não. Những điện cực này sẽ biển đối hoạt động điện thành các sóng não và ghi lại trên giấy hoặc máy tính. Hiện nay có 2 phương pháp đo điện não đồ chính bao gồm: điện não đồ thường quy (EEG) và điện não đồ video (VEEG).
Vai trò của điện não đồ trong chẩn đoán bệnh động kinh
Điện não đồ thường quy (EEG) được sử dụng nhiều trong y học hiện đại, không chỉ giúp chẩn đoán các bệnh lý như u não, rối loạn chức năng não, viêm não, đột quỵ, rối loạn giấc ngủ, sa sút trí tuệ,… mà đây còn là xét nghiệm đặc hiệu để chẩn đoán bệnh động kinh. Tuy nhiên, điểm hạn chế của phương pháp này chỉ ghi lại được hình ảnh điện não tại thời điểm làm xét nghiệm, bởi vậy khó phát hiện được ra bệnh khi kết quả không có gì bất thường. Lúc này, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện đo điện não đồ video để ghi lại hoạt động của não trong thời gian dài giúp chẩn đoán chính xác hơn.
Điện não đồ là xét nghiệm nhằm ghi lại hoạt động điện bên trong não bộ
Hình ảnh sóng não ghi nhận được khi đo điện não đồ sẽ giúp bác sĩ xác định được các khu vực não khởi phát cơn co giật, động kinh, nhờ đó kết luận chính xác dạng động kinh người bệnh mắc phải. Tuy nhiên, điện não đồ không thể tìm thấy những thương tổn hay bất thường về cấu trúc não của người bệnh.
Ngoài ra, điện não đồ còn giúp bác sĩ tiên lượng tình trạng bệnh và theo dõi mức độ đáp ứng với thuốc kháng động kinh. Điều này rất quan trọng trong điều trị động kinh bởi một số người bệnh sẽ phải thử nhiều lần để tìm ra loại thuốc đáp ứng tốt nhất, từ dó duy trì sử dụng lâu dài.
Cần chuẩn bị những gì khi đo điện não đồ chẩn đoán bệnh động kinh?
Trước khi đo điện não đồ
– Trao đổi với bác sĩ về tất cả loại thuốc đang sử dụng bởi người bệnh có thể phải ngưng dùng thuốc an thần ít nhất 3 ngày, ngoại trừ các thuốc chống co giật.
– Thông báo với bác sĩ nếu bạn đang cấy ghép thiết bị tạo nhịp tim.
– Tránh các loại thực phẩm hoặc đồ uống chứa caffein như cà phê, nước tăng lực, nước ngọt có ga, cacao, sô cô la đen, … trước khi đo điện não đồ ít nhất 8 giờ.
– Gội đầu sạch sẽ, để tóc khô, nhưng không nên sử dụng dầu xả, kem dưỡng tóc, thuốc xịt hoặc gel tẹo kiểu tóc vì có thể gây cản trở việc cố định điện cực lên da đầu.
– Một số trường hợp người bệnh có thể được yêu cầu giảm thời gian ngủ hoặc không được ngủ trước khi đo điện não.
Xét nghiệm chẩn đoán bệnh động kinh là cần thiết, nhưng quan trọng hơn vẫn là định hướng trong điều trị. Do đó, nếu bạn hoặc người thân không may mắc phải chứng bệnh này, hãy gọi điện thoại hoặc liên lạc qua zalo số 0962.620.043 để được hỗ trợ tư vấn trực tiếp.
Trong quá trình đo điện não đồ
– Người bệnh cần nằm yên thư giãn khoảng 3 – 4 phút, sau đó thực hiện nghiệm pháp mở – nhắm mắt (mở mắt trong 10 giây rồi nhắm mắt); nghỉ 5 phút, tiếp tục thực hiện nghiệm pháp hít thở sâu (tăng thông khí) trong 3 phút; cuối cùng làm nghiệm pháp kích thích ánh sáng và kết thúc bằng việc nhắm/mở mắt 1 lần nữa.
– Một số thời điểm khác khi đo điện não, người bệnh sẽ thực hiện một số yêu cầu của kỹ thuật viên như tính nhẩm, đọc một đoạn văn, nhìn vào bức tranh, hít thở sâu,…
Kết quả đo điện não đồ
Điện não đồ sẽ ghi lại các sóng điện dạng động kinh, xác định vị trí khởi phát và phân định dạng động kinh khu trú hay toàn thể. Các sóng điện dạng động kinh bao gồm: sóng gai, đa gai, sóng nhọn, đa sóng nhọn, phức hợp gai – sóng nhọn, gai – sóng chậm, đa gai – sóng chậm, đa sóng nhọn – sóng chậm,… Kết quả này sẽ được bác sĩ phân tích và diễn giải để người bệnh hiểu.
Những câu hỏi thường gặp về xét nghiệm đo điện não đồ chẩn đoán bệnh động kinh
Thời gian thực hiện đo điện não đồ?
Điện não đồ thường quy chỉ mất khoảng 30 – 60 phút, nhưng thời gian đo điện não đồ video sẽ kéo dài hơn, thậm chí có thể mất cả ngày hoặc dài hơn để ghi lại hình ảnh sóng điện não bất thường.
Thời gian đo điện não đồ khoảng 30 – 60 phút
Chi phí đo điện não đồ là bao nhiêu?
Chi phí đo điện não đồ thường không quá đắt, có thể phù hợp với khả năng chi trả của nhiều người bệnh. Tuy nhiên tùy vào từng bệnh viện mà giá một lần đo điện não đồ sẽ khác nhau đôi chút, thường dao động trong khoảng 100.000 – 300.000 đồng.
Có nhất thiết phải đo điện não đồ nhiều lần?
Nhiều trường hợp đo điện não đồ lần đầu, kết quả không cho thấy hình ảnh sóng não bất thường, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện một lần khác, đặc biệt là vào thời điểm người bệnh dễ bị co giật nhất hoặc sử dụng phương pháp đo điện não đồ video để có thể chẩn đoán chính xác hơn.
Đo điện não đồ có nguy hiểm không?
Người bệnh có thể cảm thấy hơi khó chịu trong quá trình đo khi kỹ thuật viên gắn các điện cực lên da đầu. Nhưng bạn có thể an tâm, bởi điện não đồ là phương pháp khá an toàn, có thể thực hiện với mọi lứa tuổi kể cả trẻ sơ sinh, người lớn và người cao tuổi.
Chỉ có một số rất ít trường hợp bị co giật trong quá trình đo điện não đồ, nguyên nhân là do sự nhạy cảm quá mức với nguồn sáng nhấp nháy tại nghiệm pháp kích thích ánh sáng. Nếu cảm thấy lo lắng về vấn đề này, bạn hãy nói chuyện với kỹ thuật viên để được tư vấn kỹ lưỡng và dự phòng xử lý nếu cơn co giật xảy ra.
Trao đổi với bác sĩ nếu cảm thấy lo lắng về các rủi ro có thể xảy ra khi đo điện não đồ
Xem thêm:
Các phương pháp điều trị động kinh hiệu quả nhất hiện nay
Chia sẻ bí kíp điều trị co giật, động kinh an toàn, hiệu quả
Không chỉ là xét nghiệm giúp chẩn đoán phân biệt các dạng động kinh, hỗ trợ tiên lượng mức độ tiến triển của bệnh, điện não đồ còn là cơ sở để bác sĩ theo dõi quá trình đáp ứng với thuốc trong điều trị của người bệnh. Bởi vậy, khi được yêu cầu thực hiện đo điện não đồ, người bệnh cần tuân thủ theo đúng quy định để tránh làm “sai lệch” đến kết quả.
DS. Thủy Tiên
Nguồn tham khảo:
https://www.epilepsy.org.uk/info/diagnosis/eeg-electroencephalogram
https://www.epilepsysociety.org.uk/eeg-electroencephalogram#.XvAdM1o3vIU
https://www.stanfordchildrens.org/en/topic/default?id=electroencephalogram-eeg-for-children-90-P02599
