Ở người bệnh động kinh, rối loạn tâm thần là một tình trạng khá phổ biến với nhiều biểu hiện đa dạng, cần sớm được phát hiện và điều trị kịp thời bởi nó có thể ảnh hưởng đến tâm lý, chất lượng cuộc sống của họ, hay thậm chí là những người xung quanh. Cùng tìm hiểu về rối loạn tâm thần và cách nhận biết cũng như điều trị ngay tại đây.
Rối loạn tâm thần là gì?
GS.TS Cao Tiến Đức, khoa Tâm Thần, Bệnh viện Quân y 103 cho biết, ở Việt Nam tỷ lệ người bị rối loạn tâm thần hiện nay lên đến 30%, nhưng chỉ có 20% trường hợp đi khám. Đây là một rối loạn hoạt động não bộ có thể gây ra những biến đổi bất thường về hành vi, suy nghĩ, lời nói, cảm xúc,… của người bệnh, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tâm lý, chất lượng cuộc sống, thậm chí là tử vong nếu không kịp thời can thiệp.
Rối loạn tâm thần liên quan đến sự bất thường trong hành vi, suy nghĩ, cảm xúc,…
Mối liên quan giữa bệnh động kinh và rối loạn tâm thần
Nhiều nghiên cứu cho thấy, có tới 20 – 30% người bệnh động kinh phát triển các rối loạn tâm thần, phổ biến nhất là trầm cảm, rối loạn lo âu, rối loạn lưỡng cực và tâm thần phân liệt. Trong đó, người động kinh thùy thái dương có tỉ lệ mắc các rối loạn tâm thần cao gấp 6 – 12 lần người bình thường.
Rối loạn tâm thần ở người bệnh động kinh khá phức tạp và phụ thuộc nhiều vào căn nguyên gây bệnh, sự chồng chéo của các yếu tố tâm lý xã hội và cả hiệu quả của thuốc chống co giật. Động kinh kèm rối loạn tâm thần thường khó kiểm soát cơn hơn và người bệnh cũng sẽ gặp nhiều thách thức trong việc hòa nhập với cộng đồng.
Biểu hiện rối loạn tâm thần trong bệnh động kinh
Với mỗi dạng rối loạn tâm thần, người bệnh động kinh có thể gặp nhiều biểu hiện khác nhau, cụ thể gồm:
Trầm cảm
Đây là rối loạn tâm thần phổ biến nhất ở người bệnh động kinh. Nó có thể xuất hiện liên tục hoặc ngắt quãng theo thời gian và thay đổi từ nhẹ đến nặng, khiến người bệnh dễ bị mất hứng thú trong mọi việc, thay đổi khẩu vị, buồn rầu, tức giận, sơ hãi quá mức và khó ngủ.
Rối loạn lo âu
Rối loạn lo âu liên quan đến động kinh theo nhiều hướng khác nhau như:
– Lo lắng, sợ hãi là dấu hiệu cảnh báo cơn động kinh sắp xảy ra hoặc có thể là tác dụng phụ của thuốc chống co giật.
– Nỗi bất an xảy xuất hiện ngay sau khi được chẩn đoán động kinh hoặc sau cơn co giật đầu tiên.
– Cảm giác bị bạn bè hay cả xã hội cô lập, xa lánh.
– Tổn thương thực thể não bộ tại khu vực điều chỉnh tâm trạng có thể gây cảm giác lo âu, sợ hãi, bất an.
Tâm thần phân liệt
Ước tính có tới 1/2 số người bị rối loạn tâm thần trong bệnh động kinh mắc phải chứng tâm thần phân liệt, đa phần là chứng hoang tưởng. Họ có thể nhìn thấy những hình ảnh không có thật hoặc tự tưởng tượng ra những câu chuyện, hoàn cảnh, nhân vật ảo, lâu dần sinh ra nỗi sợ vô hình.
Rối loạn lưỡng cực
Rối loạn lưỡng cực là bệnh tâm thần mạn tính với những thay đổi về tâm trạng nặng và phức tạp. Người bệnh có lúc hưng phấn quá mức nhưng cũng có lúc buồn bã, chán nản chẳng rõ nguyên nhân. Người bệnh động kinh có nguy cơ gặp tình trạng này cao gấp 7 lần so với người bình thường.
Rối loạn lưỡng cực là một dang rối loạn tâm thần thường gặp ở bệnh động kinh
Nếu bạn mắc bệnh động kinh và đang gặp các vấn đề về rối loạn tâm lý, hãy liên hệ ngay qua số điện thoại hoặc Zalo số 0962620043, các chuyên gia sẽ tư vấn cho bạn cách hiệu quả, an toàn để sớm thoát khỏi tình trạng này!
Rối loạn hành vi
Tâm trạng lo lắng, sợ hãi, căng thẳng, thất vọng và bối rối khi co giật xảy ra có thể ảnh hưởng đến hành vi của người bệnh. Ngoài ra, thuốc chống động kinh cũng có thể gây mất cân bằng các chất trong não bộ và tác động xấu đến hành vi của một người.
Xu hướng tự tử
Xu hướng tự sát ở người bệnh động kinh có thể tăng gấp 14 lần so với người bình thường. Tình trạng này thường bắt nguồn từ những suy nghĩ tiêu cực, lo âu, sợ hãi, hoang tưởng quá mức.
Các phương pháp điều trị rối loạn tâm thần ở bệnh động kinh
Thuốc tây
Thuốc tây là giải pháp ưu tiên và bắt buộc trong điều trị động kinh kèm rối loạn tâm thần. Một số loại thuốc thường được chỉ định bao gồm:
– Thuốc điều trị trầm cảm: Antidepressants, thuốc chống trầm cảm 3 vòng…
Để hiệu quả điều trị đạt được là tối ưu và hạn chế tác dụng phụ của thuốc, người bệnh cần lưu ý sử dụng thuốc theo đúng kê đơn của bác sĩ, không tự ý tăng giảm liều, ngưng bỏ thuốc khi chưa được chỉ định.
Sản phẩm từ thảo dược
Thực tế, chúng ta không thể phủ nhận vai trò của thuốc tây trong điều trị động kinh, rối loạn tâm thần, nhưng người bệnh cần cảnh giác trước những tác dụng phụ mà thuốc có thể mang lại chẳng hạn như: Rối loạn cảm xúc (buồn, vui thất thường…), rối loạn tiêu hóa (nôn, buồn nôn, chán ăn,…), phản ứng dị ứng (ngứa, phát ban…), giảm trí nhớ… Vậy nên, mục tiêu lớn nhất trong điều trị vẫn là giảm bớt được thời gian dùng thuốc tây càng tốt.
Hiện nay xu hướng sử dụng thảo dược tự nhiên giúp phòng và hỗ trợ trị bệnh đã được nhiều người áp dụng thành công. Đặc biệt đáng chú ý là thảo dược Câu đằng, An tức hương giúp chống co giật rất hiệu quả. Các bằng chứng nghiên cứu hiện đại đã chứng tỏ rằng, hai thảo dược này có tác dụng trấn an tâm thần, ổn định hoạt động điện não bộ, nhờ đó giúp giảm tần số, mức độ, thời gian diễn ra cơn co giật, giảm lo âu, căng thẳng, rất phù hợp với người mắc bệnh động kinh, rối loạn cảm xúc. Dưới sự phát triển của y học, các nhà khoa học đã chiết xuất và bào chế thảo dược dưới dạng sản phẩm bảo vệ sức khỏe mang tên cốm Egaruta. Cùng lắng nghe chia sẻ của chị Phương (Đăk Lăk) về hành trình tìm cách chữa co giật, động kinh cho con để hiểu hơn về lợi ích của cốm Egaruta:
Kinh nghiệm trị co giật, động kinh hiệu quả cho con của chị Phương (Đăk Lăk)
Tác động về mặt tâm lý rất quan trọng đối với người bệnh động kinh kèm rối loạn tâm thần. Do vậy người nhà cần động viên tinh thần và có thái độ nhẹ nhàng, kiên nhẫn với bệnh nhân. Đồng thời cũng cần giúp họ nhận thức được các vấn đề đang gặp phải và học cách để kiểm soát cảm xúc, hành vi của chính mình.
Thay đổi lối sống
Điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học không chỉ giúp kiểm soát cơn co giật hiệu quả mà còn giúp người bệnh cải thiện tâm lý, cảm xúc rất tốt. Do vậy bạn nên lưu ý:
– Hạn chế đường, bột ngọt và nhóm thực phẩm giàu chất phụ gia độc hại như: bánh kẹo ngọt, pizza, xúc xích, lạp xưởng, nước ngọt có ga, nước tăng lực,…
– Ngừng hút thuốc lá, hạn chế uống rượu, bia, cà phê và các chất kích thích
– Tăng cường nhóm thực phẩm giàu omega – 3: cá hồi, cá ngừ, cá thu, cá mòi, dầu thực vật, hạt óc chó, hạt lanh,…
– Tạo lập thói quen ngủ đúng giờ, đủ giấc.
– Giữ tâm lý luôn vui vẻ, thoải mái, tránh căng thẳng, mệt mỏi quá mức.
– Thường xuyên luyện tập thể dục, thể thao, với các bài tập như ngồi thiền, đi bộ nhẹ nhàng,… nhằm thư giãn tinh thần, rèn luyện sức khỏe.
Điều trị động kinh đã khó, điều trị động kinh kèm rối loạn tâm thần còn khó hơn rất nhiều. Do vậy, ngay khi có những biểu hiện bất thường về tâm lý, hành vi, người bệnh động kinh cần sớm thông báo với bác sĩ điều trị để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân và có hướng điều trị thích hợp.
Tốt nghiệp trường Đại học Dược Hà Nội, đã có trên 5 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực dược phẩm về tư vấn sử dụng thuốc an toàn, hiệu quả, đặc biệt là trong các bệnh lý chuyên khoa sâu về hệ thần kinh não bộ.
